Daty urodzin św. Jacka według różnych źródeł to rok 1176,1183*,1200*, 1220* (patrz. artykuł na ten temat )
Postać św. Jacka wpisana jest w prace historiograficzne i hagiograficzne w których niestety odczytać można różne interesy, a nawet koniunkturalizm polityczny autorów. Po 2007 roku mamy większy dostęp do opracowań i możliwość sięgnięcia do tych najstarszych. Aby rozpoznać dokładniej Jackowe dzieła, dla celów interpolacji, tworzymy, dodatkowe kalendarium wydarzeń historycznych uznanych za fakty. Zauważyliśmy, że kilku autorów w ostatnim stuleciu szafuje pojęciem krytyki historycznej, aby umniejszyć wartości i znaczenia postaci św. Jacka w historii Kościoła i Polski. Z dystansem odnosimy się do tych ustaleń badaczy, którzy opracowaniom swoich poprzedników zarzucają brak rzetelności i inne liczne pomyłki, z naszej perspektywy uznajemy to za dążenie do pomniejszanie postaci świętego, tym bardziej, że nie stoją za tymi wywodami mocne argumenty.
Dokładna data urodzin Świętego nie jest znana, jedni skłonni są przyjąć rok 1176 inni są bliscy nawet roku 1200. Przyjmijmy, za Dominikanami, że był to rok 1183. W tym to roku pod Opolem w miejscowości zwanej potocznie Kamień, leżącej wówczas gdzieś blisko przesieki dzielącej ziemie piastowiczów, w rodzinie rycerskiej Eustachego i Beaty Końskich herbu Odroważ, urodził się syn, któremu nadano imię rodowe Jan a wymawiane potocznie Jac(c)o- (Janko a nawet Laczko) lub Jazecho (Jaśko). W polskim języku, zapewne już po śmierci Świętego, przyjęto je w brzmieniu Jacek. Po łacinie dla potrzeb procesu beatyfikacyjnego nazwano go Hyacinthus (Hiacynt) - lektor Stanisław, pisząc jego pierwszy życiorys użył formy bardziej nadającej się do mistycznej interpretacji, pochodzącej od imienia jednego z rzymskich męczenników z wczesnego okresu chrześcijaństwa, wnoszącym do postaci świętego wieloznaczeniową symbolikę
Dziś na przykład Rzymianie wymawiają jego imię miękko i bardzo ciepło- "Santo Dżiaćinto", (San. Giacinto lub San. Jacinto) pod tym imieniem należy szukać pamiątek po św. Jacku we Włoszech a w obszarze języka hiszpańskiego w brzmieniu "Haszinto".
W XIII w. w korespondencji, Stolica Apostolska mając na myśli naszego Świętego nazwała go imieniem Jakub, gdyż jak się sądzi użyto zdrobnienia z Jacobo nie wiedząc w Kurii jak to Jackowe imię prawidłowo napisać.
Protoplastą rodu był Prędota Stary żyjący na początku XII w. któremu Bolesław Krzywousty nadał ziemie w okolicach Opoczna. Ojcieć św. Jacka Eustachy był jego wnukiem. Eustachego Odrowąża, nazywano ojcem ubogich, gdyż słynął z miłosierdzia. Źródła pisane donoszą o Eustachym Odrowążu, który w roku 1196 obdarował dobrami klasztor żeński w Rybniku. Może było to wotum dziękczynne za otrzymanie syna. Kto wie?. Ponadto, Jacek urodził się jako bratanek Iwona Odrowąża kanclerza księcia Leszka Białego, biskupa krakowskiego (na krótko również arcybiskupa gnieźnieńskiego), ten wybrał sobie Jacka na syna duchowego i z pomocą Opatrzności Bożej pokierował jego życiem. Iwo Odrowąż, przedstawiciel wielkiego i wpływowego rodu przybyłego z Moraw do możnowładztwa Bolesława Krzywoustego i mającego w XIII w. swoje ziemie niemal we wszystkich księstwach piastowskich, był człowiekiem niezwykle wykształconym i wpływowym o wielkich zaletach duchowych. Kiedy studiował na uniwersytecie wna Paryżu zaprzyjaźnił się z Hugolinem Contim, bratankiem Papieża Innocentego III, późniejszym Papieżem Grzegorzem IX. Ta znajomość będzie skutkowała wpływem Iwona wydarzeniamia historyczne. Życie i kariera Jacka będzie przebiegała u boku wielkiego kuzyna, powiernika i inspiratora, będzie również stałym obserwatorem Kurii Watykańskiej do czasu, aż sam podejmie misje dominikańskie.
Święty Jacek miał brata bł. Czesława i Jakuba, oraz siostrę bł. Bronisławę. Dzieci dorastały w rodzinnym zamku. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych rodzice wysyłają Jacka do Krakowa na nauki. Jacek i Czesław trafiają do szkoły katedralnej na Wawelu. Kończą ją pod okiem kuzyna Iwona. Czesława wysyła Iwon do Sandomierza, gdzie zostaje kanonikiem i kustoszem kolegiaty sandomierskiej a Jacek przyjmuje święcenia kapłańskie i staje się po pewnym czasie zostaje kanonikiem wawelskim.
W czasie, kiedy Jacek dorasta do wieku dojrzałego w krainach piastowych przeprowadzana jest w Kościele na szeroką skalę reforma gregoriańska pod przewodnictwem Arcybiskupa Henryka Kietlicza (1199-1219). W Krakowie wówczas biskupem jest bł. Wincenty Kadłubek pierwszy kanonicznie wybrany biskup. Za co staraniem kanclerza Iwona, książe Leszek Biały otrzymał od papieża zatwierdzenie na dzielnicy senioralnej. Kościołem Rzymskim zaś rządzi Innocenty III (1198-1216), jeden z największych papieży, jego reformy zmieniają oblicze kościoła średniowiecznego. Na ziemiach Polskich popiera on chrystianizację Prusów i Jaćwingów, poprzez polskich dominikanów wyciąga rękę do pojednania z Bizancjum, chce namówić Mongołów Złotej Ordy do walki z Seldżukami Saladyna o Królestwo Jerozolimy - Ziemię Świętą. Wydaje ok. 70 bulli (zarządzeń) dot. Polski, wiele z nich jest owocem pracy Jacka..
W tym czasie kraj Polan podzielony jest na księstwa dzielnicowe, ciąży na nim testament Krzywoustego i zabójstwo Biskupa Stanisława. Kamieniami granicznymi państwa - dziedziny piastowskiej, są miejsca męczeńskiej śmierci pierwszych świętych. Każdy europejski władca musiał należeć, albo do cesarza, albo do papieża. Piastowicze opowiadali się za papiestwem. Wiek XIII w którym Jacek prowadzi swoją działalność będzie tak szczególnym okresem, że zapisze się jako najważniejszy w historii średniowiecznej Europy i ukształtuje oblicze kontynentu w granicach politycznych trwających do dzisiaj. W tym wieku Kościół w Polsce wyda dziesięciu świętych, na ich dziełach ukształtuje takie wartości, które zachowają naród nawet wtedy, kiedy państwo upadnie. Postać św. Jacka będzie najjaśniej wskazywała narodowi drogę ku Bogu z wiarą w jego Opatrzność, aż po dzień dzisiejszy, kiedy spodobało mu się wybrać papieża z dziedziny jackowej. To Jan Paweł II ponownie przywołał św. Jacka na misję do naszego neopogańskiego świata, bo polskość zawsze wynikała będzie z naszej religijności.
Otwórzmy okno historii i spójrzmy na Jackową drogę
Dzieciństwo.
Eustachy i Beata Odrowąż są rodzicami Jacka i Czesława. Są władcami zamku rycerskiego w Kamieniu Śląskim. Iwo Odrowąż jest bratem Eustachego i wujkiem Jacka.
Lata szkolne opisujemy w oddzielnym artykule, czytaj tutaj.
Galeria bliskich Jackowi postaci : Iwo Odrowąż - stryj, wówczas kanonik kapituły wawelskiej, Wincenty Kadłubek- biskup krakowski, Leszek Biały- książę krakowski, rówieśnik Jacka